Աշխարհագրություն

Աշխարհագրություն 9

ՀՀ գետեր



Աշխարհագրություն 8

Ես կարողանում «Աշխարհագրություն»

<<Ես կարողանում եմ>> ստուգատես
7-րդ դասարան
Ես կարողանում եմ-հղումը

աշխատել Google տետրում (տեղադրել տետրի հղումը)
Ես կարողանում եմ աշխատել google տետրում:

կազմել աղյուսակներ exel ծրագրով
Ես կարողանում եմ կազմել աղյուսակներ exel ծրագրով, բայց մի քիչ դժվարությամբ:

500 հազարից ավելի բնակչություն ունեցող քաղաքներ

Մոսկվա-10 562 099

Պեկին-19 817 968

Լոնդոն-7 556 900

Մադրիդ-3,273,049

Օտտավա-883 391

Հռոմ- 2 761 477

Բրազիլիա-190,010,647

Բաքու-2 045 815

Անկարա-4 319 167

Մոնտեվիդեո-1,336,878

կազմել դիագրամներ exel ծրագրով
Ես կարողանում եմ կարողանում կազմել դիագրամներ exel ծրագրով:

կազմել  խաչբառեր exel ծրագրով
Ես կարողանում եմ կազմել  խաչբառեր exel ծրագրով

ստեղծել աշխարհագրական խաղեր
Ես կարողանում եմ ստեղծել աշխարհագրական խաղեր:

ստեղծել աշխարհագրական ֆիլմեր, ցուցադրություններ
Կարողանում եմ ստեղծել աշխարհագրական ֆիլմեր և ցուցադրություններ:

ստեղծել ռադիոնյութեր
Ես կարողանում եմ պատրաստել ռադիոնյութեր:

թարգմանել
Ես կարողանում եմ տարբեր լեզուներից թարգմանություններ կատարել:

խմբավորել
Կարողանում եմ խմբավորել:

Տնտեսության ճյուղային կառուցվածքը

Տնային առաջադրանք

1. Ստեղծել հաղորդում, նյութ տնտեսության մի ճյուղի մասին:

 



2. Գրել Հայաստանում ձեր պատկերացմամբ տնտեսական ինչպիսի վիճակ է և գրել այն ճյուղերը, որոնք համեմատաբար զարգացած են:

Համեմատաբար զարգացած են՝ գյուղատնտեսությունը, շինարարությունը, ոսկերչությունը:


Տերմինների բառարան

Բնակչություն -Բնակչություն է կոչվում որոշակի տարածքում բնակվող մարդկանց ամբողջությունը:

Բնական շարժ - Բնակչության թվի փոփոխությունը, որը տեղի է ունենում բնական եղանակով:

Բնական աճ - Ծնելիության և մահացության տարբերություն:

Վերարտադրություն - Սերունդների հերթափոխը

Վերարտադրության տիպերը 

• Պարզ - երբ ծնելիությունը և մահացությունը հավասար են:

• Ընդլայնված - երբ ծնելիությունը գերազանցում է մահացությանը:

• Նեղացված - երբ մահացությունը գերազանցում է ծնելիությունը:

Բնակչության տեղաբաշխում - բնակչության աշխարհագրական բաշխվածությունը երկրագնդի վրա, առանձին տարածաշրջաններում և երկրներում:

Միգրացիա - բնակչության մեխանիկական շարժը ž

Տարիքային կազմը բնակչության բաշխումն է ըստ տարիքային խմբերի`

0 -14 – մանուկներ

15 – 59 – երիտասարդ և չափահաս

60 – ից բարձր –ծերերր, զառամյալներ

Աշխատանքային ռեսուրս - բնակչության աշխատունակ մասը

Տնտեսապես ակտիվ բնակիչ -žԱշխատանքային ռեսուրսների այն մասը, որն ունի մշտական զբաղմունք

Ռասսա - մարդկաց խմբերը, որոնք իրարից տարբերվում են արտաքին` ֆիզիկական ու մարդաբանական հատկանիշներով

Ազգ - ———Որոշակի տարածքում պատմականորեն ձևավորված մարդկանց խումբը, որոնք միմյանցից տարբերվում են թվաքանակով, լեզվով, մշակույթով, ազգային ինքնագիտակցությամբ

Ազգային համախմբում կամ կոնսոլիդացիա - երբ ամրապնդվում է ազգի լեզվական ու մշակութային, ընդհանրությունը, երբ այն դառնում է ավելի միասնական ու ամրակուռ

Ազգերի ձուլում կամ ասիմիլյացիա— մի ազգի մեջ մյուսի ձուլումը, նրա սովորույթների, լեզվի,մշակույթի յուրացումն է

Տարաբնակեցում ž - որոշակի տարածքում բնակչության տեղաբաշխումը ըստ բնակավայրերի ու դրանց համակարգերի, կամ որևէ տարածքում ձևավորված բնակավայրերի ցանցը

Ուրբանիզացիա - հžասարակական կյանքում քաղաքների դերի բարձրացման, դրանցում բնակչության կենտրոնացման և քաղաքային ապրելակերպի գործընթացը ž

Սուբուրբանիզացիա - այն երևույթն է երբ ագլոմերացիայի կենտրոնից բնակչությունը արտահոսք է կատարում դեպի արվարձանները

Կեղծ ուրբանիզացիա – այս երևույթը բնորոշ է նոր զարգացող երկրներին, երբ քաղաքում բնակչությունը ավելանում է ոչ այնքան արդյունաբերության զարգացման հաշվին, որքան հողազուրկ գյուղացիների ավելացմաբ, որոնք ապրում են քաղաքի ծայրամասերում հասարակ հյուղակներում

Ագլոմերացիաներ քաղաքային և գյուղական բնակավայրերի կուտակումները խոշոր քաղաքների շուրջը, որոնք կապված են արտադրական կապերով

Մեգալոպոլիսներ žագլոմերացիաները սերտաճելով, միանալով իրար ստեղծում են ավելի հզոր ուրբանիզացված գոտիներ

Ռասսա

Ռասսա տերմին, որը հավանաբար առաջացել է  արաբերեն «Ռաս» /սկիզբ/ արմատից, առաջին անգամ արդի իմաստով գործածել է  ֆրանսիացի մարդաբան Բեռնյեն :Սկզբնական շրջանում առաջարկվել են ռասաների տարբեր դասակարգումներ , սակայն առավել հաջողված է համարվում ֆրանսիացի մարդաբան Դենեկերի դասակարգումը՝ համաձայն որի  գոյություն ունեն 3 հիմնական կամ մեծ ռասաներ՝ նեգրոիդ, եվրոպոիդ, եվ մոնղոլոիդ:Սակայն արդի մարդկության ոչ բոլոր խմբերն են պատկանում  այս 3 ռասաներին. Օրինակ ավստրալացիները, հնդկացիները ,վեդդաները եվ այլոք դիտվում են կամ 3 մեծ ռասաներից դուրս  ընկած միջանկյալ ձեվեր կամ դրանցից մեկից առանձնցված տիպեր:Մեծ ռասաները բաժանվում են միմյանց հետ սերտ կապ ունեցող ավելի փոքր ռասաների, որոնք էլ իրենց հերթին տրոհվում են մարդաբանական տիպերի:Հայերը պատկանում են եվրոպոիդ ռասյի բալկանա –կովկասյան  ճյուղի  արմենոիրդ մարդաբանական տիպին, որն առաջավոր ասիայի  հնագույն մարդաբանական տիպն է:Մոնղոլոիդ ռասան բաժանվում է  հյուսիսասիական,  , արկտիկական, հեռավոր արեվոլյան հարավասիական  եվ ամերիկյան փոքր ռասաների:Նեգրոիդ ռասան  բաժանվում է նեգրական,նեգրիլական վեդդայական, ավստրալական  մելանեզական բուշմենական  փոքր ռասաների:Կան նաեվ անցումային փոքր  միջանկյալ ռասաներ:Մարդկային ռասաները ունեն ոչ այնքան վաղ ծագում, որքան մարդկությունը:համաձայն մոլեկուլային կենսաբանական տվյալների շուրջ 100 000 տարի առաջ տեղի է ունեցել  նեգրոիդ , եվրո-մոնղոլոիդ ռասաների առաջացումը իսկ ավելի ուշ , շուրջ 45-60 000 տարի առաջ տրոհվել են  եվրոպոիդ եվ մոնղոլոիդ  ռասաները:Ռասաները կապ չունեն լեզվաընտանիքների եվ ազգային պատկանելիության հետ:Ռասաների արտաքին տվյալները ունեն երկրորդական նշանակություն, բոլոր ռասաներն էլ օժտված են  բարձր քաղաքակրթության հասնելու հավասար կենսաբանական կարողությամբ:Տարբերությունը հիմնականում պայմանավորված է բնակլիմայական պայմաններում օրգանիզմների  հարմարվողականությամբ: